Van dorpsbrouwer tot iconisch biermerk – Hoe Delirium Tremens de wereld veroverde
Wie kent het schattige roze olifantje niet, dat al decennialang het etiket van Delirium Tremens siert? Het zag eind jaren ’80 het levenslicht en wist al snel bierdrinkers in binnen- en buitenland te charmeren. Alain De Laet, die vandaag aan het hoofd van Brouwerij Huyghe staat, gidst ons rond en doet uit de doeken hoe een lokale bierbrouwer uitgroeide tot een van de meest succesvolle ambachtelijke brouwerijen van ons land.
Sinds 1654 op de appelhoek in Melle
Op de site van Brouwerij Huyghe, in de dorpskern van Melle, wordt al sinds de 17e eeuw bier gebrouwen. De lokale heemkundige kring vond er sporen die teruggaan tot 1654. De plek heette toen de appelhoek, en de brouwerij toepasselijk ‘Den Appel’. Dat veranderde toen Leon Huyghe in 1906 aan zet kwam. Doorheen de jaren wisselden succesvolle en mindere periodes elkaar af, maar vanaf 1970 kwam de brouwerij in moeilijk vaarwater terecht. Er waren zware investeringen nodig om de brouwerij uit het slop te trekken en van de kleine pilsbrouwer een moderne hogegistingsbrouwerij te maken. Een tijdlang bracht brouwerij Huyghe geen eigen bier meer op de markt, maar ontwikkelde dat enkel nog in opdracht van anderen. Zo kon er meer energie naar de modernisering van de brouwerij gaan, want eigen bieren lanceren, brengt veel werk met zich mee. Eind jaren ’80 veranderde die koers, en daar zat een klein roze olifantje voor iets tussen.
Roze olifant verjaagt zwarte sneeuw
Op vraag van een Italiaanse speler had Brouwerij Huyghe een zwaarder, blond bier ontwikkeld. De controleurs van de accijnzen onderwierpen het naast de nodige controles ook aan een smaaktest en vonden het doodzone dat het in België niet te krijgen was. Ze probeerden Jean De Laet, die toen de brouwerij leidde, ervan te overtuigen om het ook in ons land te lanceren. Die was in eerste instantie terughoudend. Het idee om opnieuw zelf bier op de markt te brengen, moest even rijpen. De heren van de accijnzen besloten alvast een naam te bedenken, nu ze toch aan het proeven waren. De inspiratie bleef uit, maar toen zoveel glazen later een delirium dreigde, had het bier plots zijn naam gevonden.
Jean besloot het als test op de volgende opendeurdag van de brouwerij aan te bieden. In grijze aardewerken flessen die toch maar stof lagen te vergaren na het faillissement van een Duitse klant. Het allereerste etiket werd ontworpen door een student, die in ruil dankbaar een paar bakken bier meenam. Zo verscheen het roze olifantje ten tonele. Delirium Tremens bleek een schot in de roos en vond zijn weg naar de eerste cafés. Het lijkt alsof toeval aan de basis van het succes lag, maar het was in de eerste plaats toch de bijzondere smaak die ervoor zorgde dat bierdrinkers Delirium Tremens in hun hart sloten.
De olifant die de wereld veroverde
In Delirium Tremens zit een royale portie hop en drie verschillende gisten. Het geeft het volmoutbier een licht moutige en kruidige smaak. Met een alcoholpercentage van 8,5% is het een zwaarder bier, maar zoals de heren van de accijnzen al opmerkten, drinkt het verrassend soepel weg. Nadat het bier en zijn vrolijke mascotte de thuismarkt veroverden, stuurde Brouwerij Huyghe de roze olifant op wereldreis. Vandaag vind je het bier op elk continent, en in meer dan 100 landen. In de Verenigde Staten is het vandaag zelfs het populairste Belgische speciaalbier. In 1997 riep een Amerikaanse bierexpert het uit tot het beste bier ter wereld, en sindsdien blijft het jaar na jaar in de prijzen vallen. Delirium Tremens is intussen volwassen geworden en gaat mee met zijn tijd.
Het blijft een speels en vrolijk bier dat je drinkt wanneer je onder vrienden wat stoom wil afblazen, maar tegenwoordig wordt enkel de eerste fase van het drinken in de verf gezet. Daar staat de roze olifant voor. De krokodillen, draken en vogels – een knipoog naar Alfred Hitchcock’s The Birds – zijn minder opvallend op het etiket aanwezig, want die fasen van een delirium wil de brouwer liever niet promoten. Het wordt ook in een wel heel origineel glas geschonken: de voet heeft de vorm van een olifantenslurf. In 2020 werd het uitgeroepen tot ‘s lands mooiste bierglas.
Delirium Tremens kreeg gaandeweg gezelschap. In 1997 werd Delirium Nocturnum gelanceerd, een bruin bier met nagisting op de fles. Daarna volgden Delirium Christmas, Red en de Deliria, een stevige dry-hop waarmee Catherine De Laet wilde aantonen dat ook vrouwen kunnen genieten van speciaalbier, los van fruitbieren en wijnen. Delirium Barrel Aged rijpt negen maanden in eiken bourbonvaten en sinds kort is er ook de Delirio, dat de groeiende groep liefhebbers van alcoholvrije speciaalbieren op zijn wenken bedient. Daar ging anderhalf jaar aan ontwikkeling aan vooraf, want een lekker alcoholvrij bier maken, is geen sinecure.
36 verschillende biersoorten
Naast zijn paradepaardje – of beter paradeolifantje – maakt Huyghe nog heel wat andere bieren. Zesendertig om precies te zijn. Het grootste deel daarvan komt uit de brouwketels in Melle, maar Huyghe is ook eigenaar van de microbrouwerijen Sint-Idesbald in Kokszijde en Haeseveld in Sint-Amandsberg, en heeft de stadsbrouwerij Artevelde in Gent en de huisbrouwerij van de abdij van Averbode in beheer.
De charme van lokaal gebrouwen bier gecombineerd met de expertise van een doorwinterde brouwer komt de kwaliteit van het bier ten goede. Bier dat soms wel een heel originele smaak heeft, zoals een vleugje banaan, kokosnoot of mango. De exotische Mongozo-bieren waren de eerste biologische, glutenvrije fairtradebieren op de markt. Paranoia is de jongste telg in de familie. Met een nijlpaard op het etiket oogt het even speels als Delirium, maar dan voor de IPA-fans.
Verknocht aan Melle
De site verraadt een indrukwekkend groeiparcours. De historische brouwershal en aangrenzende villa in art-decostijl zijn intussen onroerend erfgoed, terwijl de nieuwe brouwzaal dan weer hypermodern is. Vandaag kan er tot 350.000 hectoliter per jaar gebrouwen worden. Ter vergelijking: in de jaren ‘80 werd er 12.000 hectoliter gebrouwen. De recepten zijn traditioneel en de brouwers meesters in hun vak. Moderne technologie zorgt ervoor dat elk flesje en elk vat van dezelfde onberispelijke kwaliteit is. Hoe het traditionele vakmanschap in leven wordt gehouden, ontdek je in een museum op het terrein. De oude koperen brouwketels stelen de show, maar er zijn ook heel wat andere objecten uit de rijke geschiedenis van de brouwerij. Grappig weetje: Alains vader heeft veel van die stukken eigenhandig bij elkaar verzameld door rommelmarkten af te dweilen, want in de beginjaren vermoedde niemand dat ze ooit waardevol zouden zijn.
De duurzaamste brouwer van het land
Intussen kondigt een nieuwe investeringsronde zich aan, en die gaat met groeipijnen gepaard. Letterlijk, want sommige buren vinden dat de brouwerij intussen uit zijn voegen barst en zien een verdere uitbreiding niet zitten, maar de familie Huyghe is verknocht aan zijn historische locatie. Ook al omdat de samenstelling van het water zo belangrijk is. Omdat bier voor 80 à 90% uit water bestaat, is de minerale samenstelling ervan cruciaal voor de smaak. Zelfs als je elders een Delirium volgens hetzelfde recept brouwt, maar met ander grondwater, krijg je nooit precies hetzelfde resultaat.
De brouwerij wil dus doorgaan met de plannen. Een aanzienlijk deel van de investeringen zal naar de verduurzaming van de site en de productie gaan, want dit moet de duurzaamste brouwerij van het land worden. Alain De Laet timmert al sinds 2008 aan die weg. Hij is er al in geslaagd om het waterverbruik fors te verminderen en investeerde in een waterzuiveringsinstallatie die 70% van het gebruikte water terug in drinkwater omzet. Zonnepanelen op het dak leveren groene stroom en de moderne installatie is een stuk energiezuiniger dan de oude. Tegen 2035 klimaatneutraal zijn, is zijn doel. Nu zoon Alexandre De Laet klaarstaat om de brouwerij te vervoegen, is hij gemotiveerder dan ooit om het te bereiken. Het roze olifantje is dus nog lang niet uitgespeeld.
